Als je weet hoe onze hersenen in elkaar zitten, dan is het niet te geloven dat we met deze ogenschijnlijk 'eenvoudige' materie in staat zijn om complexe problemen op te lossen. We onthouden wat we leren, we doen ervaringen op, we reageren op onze omgeving. De wetenschap heeft veel ontdekt over de samenstelling en werking van de hersenen, maar tot op de dag van vandaag is het niet duidelijk hoe al die zenuwcellen dat voor elkaar krijgen. Wel heeft de wetenschap een aantal stukjes van de puzzel kunnen leggen.

Stel dat we onze hersenen vergelijken met de glasplaat van een raam. Hoe ziet het leerproces er dan uit? Beeld je een regenbui in die met kalme vlagen tegen het glas slaat: de kennis die kan worden opgedaan, komt dan overeen met die regenbui en het moment van aanbod met een regenvlaag. Als je goed kijkt, zie je dat elke regendruppel zijn eigen weg baant over de glasplaat. Grillig, sommige banen zijn breed, anderen smal, sommige met dikke en andere met dunne randen. Er ontstaat een patroon op het glas. Dat patroon kun je vergelijken met de blauwdruk die je hersenen opdoen van de kennis die is aangeboden.

Stel nu dat er een tweede vlaag druppels tegen het glas valt. Van diezelfde regenbui - dus dezelfde kennis wordt opnieuw aangeboden. Je ziet dan dat er druppels zijn die de reeds aanwezige banen volgen en druppels die geheel nieuwe banen trekken. De reeds aanwezige banen zijn veelal de brede banen. Deze banen blijven in beeld, ze worden als het ware bevestigd. Dit is wat we leren door herhaling: de herhaling bevestigt het gebaande pad en daarmee het bestaande patroon. Maar er komen ook nieuwe 'indrukken' bij. Dat zijn nieuwe gegevens, details, maar ook combinaties die leiden tot inzicht. Hoe vaker het bestaande patroon wordt gevolgd, hoe sneller we de aangeboden feiten herkennen en daarmee de kennis opdoen die wordt aangeboden. We completeren de kennis en wenden die aan. Op deze wijze verkrijgen we ook ervaring.

Dezelfde regenvlaag zal op een volgend raam een geheel ander patroon laten zien. Zo is het ook bij de mens: ieder mens is individueel en ieder mens doet andere indrukken op bij eenzelfde gebeurtenis. Wel zijn we allemaal in staat om met onze leerpatronen dezelfde gebeurtenis voor de geest te halen. Ieder volgens zijn eigen patroon, ieder op zijn eigen wijze. Dit verklaart het verschil in de manier waarop mensen kennis en ervaring opdoen. Een verschil dat niet alleen voor ons leerproces geldt, maar ook voor onze bewustwording, onze persoonlijkheid en ons gedrag.